از زمین تا آسمان...
یا من عنده أمّ الکتاب
صدر-واژۀ سوم
آیاتِ ثلاث: عنوانی است که در سال های 1315 تا 1323 ه. ش. به سه تن از مراجع تقلیدِ شیعه؛ آیاتِ عظام؛ سید صدر الدّین صدر، سیّد محمّد حجّت کوه کمره ای، و سیّد محمّد تقی خوانساری داده شد.
پس از در گذشتِ آیة الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزۀ علمیّۀ قم در سال 1315 ه.ش. تواضع و فروتنی خاضعانۀ سه تن از علمای تراز اول، سبب شد که هیچ کدام به طور رسمی ریاست حوزۀ علمیّه، و زعامت جامعۀ شیعه را بر عهده نگیرند.
حاصل این آزاد اندیشی، که چراغ آن را آیة الله سید صدر الدّین صدر روشن کرده بودند؛ اتّحاد، صمیمیت و همکاری کم سابقه ای در تاریخ روحانیّتِ تشیّع بود. این همفکری و یکرنگی علماء، تحولّات فکری و اجتماعی مهمّی در حوزه و طلّابِ علوم دینی ایجاد کرد. اهمّیت این همبستگی و کار جمعی، زمانی مشخص می شود، که بدانیم این دورۀ هشت ساله، در اوج اقداماتِ ضد دینیِ پهلوی اول، و تضعیف روحانیّت بود. حاصلِ تلاش مستمر و پی گیرِ آیاتِ ثلاث، برای تقویت حوزۀ علمیّه و نهاد روحانیت، در دوره های بعد، نه فقط در ایران، بلکه در خیزش فکری نجف و لبنان هم تاثیر فراوان داشت.
آن روزها، سیّد موسی صدرِ هشت ساله از دستخط های پدر، همدلی و کار جمعی و اتّحاد را مشق می کرد. سال هایی که در اندیشه های او برای ساختن لبنانی متحد و به دور از اختلاف و آشوب، بی تأثیر نبود!
سال 1323ه.ش. با هجرت آیة الله سیّد حسین طباطبایی بروجردی، مرجعیّت جهانِ تشیّع و ریاست حوزۀ علمیّۀ قــــــــــم، به ایشان تنفیذ شد.
Ayat Thalath-Triple Verses- Three of the Shia clerics, Grand Ayatollahs: Syed Sadreddin Alsadr, Syed Mohammad Hojjat, Syed Mohammad Taqi Khansari. After demise of Ayatollah Hayeri Yazdi, they took over Management the Qom Religious School with each other in 1936 to 1944.
Their unity and co-management s caused evolution and progression of Qom Religious School.
مطالب مرتبط:
ارتباط حضرت امام خمینی (ره) با آیات ثلاث
گاهی به این فکر می کنم که، چقدر فرق است میانِ ایمانِ ما و ایمانِ آنان... میانِ تقوایِ ما و تقوایِ آنان...میانِ دیانتِ ما و دیانتِ آنان... میانِ دنیای ما و دنیایِ پاکان...مردانی که از فرطِ علم و دانش و فرزانگی و ایمانِ به خدا به "آیت اللّهی" منسوبند و چه بسا که در زمین یگانه و نمونه اند، از رسیدن به مقاماتی که شایستۀ آنند، پرهیز دارند
و ...
و اینجا آدم هایی هستند که از فرطِ احساسِ تکلیف و مسئولیت شناسی!...و البته برای رضای خدا!...و خدمت به خلقِ خدا!...به هر حربه ای متوسل می شوند تا پست و مقامی را که حق خود می دانند تصرّف کنند و یا صندلی ریاستشان را حفظ کنند! و لحظه ای، حتّی لحظه ای، با خود فکر نمی کنند، اگر این احساس برای خاطر رضای احدیّت است، پس این همه توجیه و تطمیع و باج و تملّق و دروغ و تهمت و قلع و قمع مخالفان از چه روست؟ و اصلاً خدا راضی هست؟
که اگر کار، برای خدا ست، پس چرا برای گرفتنش به غیر خدا متوسل شویم؟! و اگر نیست، چرا مزد آن را از خدا طلب کنیم؟
اگر به خاطرِ خدا ست... چرا دینمان، ایمانمان، اعتقادمان، مقدسّاتمان را باید فدای آن کنیم؟ چرا دینمان را بفروشیم تا دنیای دیگران را آباد کنیم؟
ریاست و مسئولیّت، اگر برای خدا ست، آیا چیزی جز بارِ سنگین حقوقِ مردم و برقراری عدل، و کارِ شبانه روزی، و یک لحظه چشم بر هم نگذاشتن است؟ مبادا حقی از مظلومی ضایع شود، یا محرومی در محرومیت خود باقی بماند، یا گرسنه ای که سیر نخوابد، یا یتیمی که بی پناه بماند؟!
کاش چشمهایمان را باز می کردیم و می دیدیم که شیطان، چگونه با توجیه ِ دیانت و خدمت عمری ما را فریب داده است!
این روزها... حال و هوای آدم های آسمانی دارد در دنیای سیاه و سفید ما آدم های زمینی ِ دود گرفتۀ خاکستری
کم رنگ و کمرنگ تر می شود
یعنی راهی از زمین ما تا آسمان آن ها هست؟
