از نجف تا پاریس!
یا مونسی عند وحشـتی
ای همدم من در زمان ترس ها!
کمتر از یک ماه پس از ربودن امام موسی صدر در لیبی- با هدف به انزوا کشیدن امام خمینی(ره) و با علم به غیبت تنها حامی خارجی امام(ره)، نقشه کوچ دادن ایشان به سوی لیبی! از سوی سرانِ ایران، عراق و دیگر کشورهای عربی-اسلامی به اجرا درآمد!
وزیران خارجه ایران و عراق در نیویورک با یکدیگر دیدار و توافق کردند که امام خمینی، که با فشار نظام شاه از ایران به عراق تبعید شده بود، از عراق اخراج شود.
اول مهر 1357، بیست و چهارم سپتامبر 1978- بیست و چهار روز پس از ربودن امام موسی صدر- منزل امام خمینی در نجف اشرف توسط نیروهای امنیتی عراق محاصره شد و اعتراض علماء و مراجع، تظاهرات های مردمی، حتی دست از کار کشیدن مردم، در نهم مهر1357 راه به جایی نبرد.
یازده روز بعد- در تاریخ 3/۱۰/ ۱۹۷۸ – دوازده مهر 1357 در حالی که امام (ره) عزم هجرت به سوریه و اقامت در دمشق را داشتند، دولت عراق از سفر ایشان ممانعت کرد!
یک روز بعد، امام(ره) و همراهانشان تصمیم گرفتند وارد خاک کویت شده و از آنجا به سوریه بروند! اما کشور کویت نیز زیر فشار نظام شاه از ورود ایشان به خاک کویت ممانعت کرد!
پیام هماهنگ کشورهای منطقه واضح و روشن بود! آن ها نمی خواستند امام به سوریه برسد!
سرانجام در سیزدهم مهرماه 1357- 6 اکتبر 1978 حضرت امام خمینی پس از مشورت با فرزندشان سید احمد خمینی از بغداد رهسپار پاریس شدند و در خانه یکی از ایرانیان در نوفل لو شاتو، یکی از روستاهای اطراف پاریس، اقامت کردند.
ژاک شیراک، نخست وزیر وقت فرانسه در خاطرات خود، از نامۀ صدام حسین به ژیسکار دیستن( رئیس جمهور) پرده برمی دارد که در آن تأکید شده دولت فرانسه از پذیرش امام خمینی و همراهانشان سرباز زند تا ایشان مجبور به هجرت به لیبی شوند!
حتی در نامه صــدام خاطر نشان شده: "در لیبی صدای خمینی به جایی نمی رسد!"
فاصله زمانی میان ربودن امام موسی صدر در لیبی یعنی ۳۱ اوت ۱۹۷۸ و ابلاغ پیام به امام خمینی برای ترک عراق در اواخر سپتامبر همان سال است. این فاصله تقریباً یک ماهه تصادفی نبود، به ویژه آنکه صدام حسین از طریق ژاک شیراک، رئیس جمهور پیشین، به فرانسویان توصیه کرده بود که امام خمینی را نپذیرند و او را به سوی لیبی بفرستند.
رخ دادنِ پی در پیِ حوادث در مدتی کوتاه، میزان ارتباطی که امام صدر و امام خمینی را به یکدیگر پیوند می داد، به روشنی معلوم کرد و نظام شاه و دستگاه های اطلاعاتی دنیا و به دنبال آن نظام های وابستۀ عربی نیز این ارتباط را دریافتند. انتخاب لیبی به عنوان تبعیدگاه امام خمینی از روی حسن نیت رئیس جمهور پیشین عراق، صدام حسین، نبود، زیرا او با شاه ایران هماهنگی داشت، همچنان که این تصمیم بدون هماهنگی با رهبر وقت لیبی، معمر قذافی، گرفته نشده بود. حداقل این بود که لیبی نزد دستگاه های اطلاعاتی دنیا که همگی با انسان های آزاده دشمن بودند، تبعیدگاه و زندانی مورد اعتماد بود، به ویژه آنکه خود قذافی و نظام معدوم و جنایتکار او نیز آمادۀ ایفای این نقش بودند.
-----------------------------------------------------------------------------
مطالب مرتبط:
- پاسخ به یک ابهام تاریخی: چه کسی پیشنهاد هجرت به پاریس را به امام داد؟
- صید در پی صیاد: رابطۀ ایران با لیبی از وبلاگ" راز دیرین"
- از بغداد تا پاریس: خاطرات یادگار امام از این سفر شنیدنی و جالب است... این جملۀ امام خیلی به دل نشست: من هركجا بروم و (اشاره به زيلوي اتاقشان) فرشم را پهن كنم منزلم است:) ... نامۀ یادگار امام به همسرشان هم خواندنی است!
- رازدار امام در هجرت به پاریس: خاطرات سید محمود دعایی از رابطه امام با دکتر حسن حبیبی
- همراه امام: هجرت به پاریس از زبان سید احمد خمینی
- هجرت به پاریس: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش های سیاسی
- چرا امام خمینی به لیبی نرفت؟: از خاطرات ژاک شیراک
- گزارش هجرت امام به پاریس: سید احمد خمینی: به نظرم این منبع جامع تر از بقیه آمد!
- روایت حجة الاسلام محتشمی پور از وقایع نجف
و
در نهایت:
نگاهی به مقاله خلیل حمدان، عضو هیئت رئیسه جنبش أمل- سال 1392-هتل انقلاب تهران
b
