لکم لبنانکم ... لی ایرانی
باسمک یا غفران
می فرمایند:
«ما به سوگند خود بر دفاع از مظلوم ــ هر که باشد ـ در برابر ستمگر ـهر اندازه قدرت داشته باشدـ پایبندیم.»
پس از حادثه 15خرداد 1342، و دستگیری امام خمینی(ره)، امام موسی صدر تماسهایی با علمای بزرگ برقرار کردند و در محافل مختلف بین المللی موضوع بازداشت ایشان را مطرح کردند:
امام صدر در سفری پنج روزه به دعوت واتیکان، موضوع دستگیری امام خمینی در ایران و مواضع علما و حکومت ایران را در مراسم تاجگذاری پاپ ژان پل ششم برای مقامات واتیکان تشریح کردند.
پس از آن، امام صدر سفر خود را به سوییس، فرانسه، بلژیک، اسپانیا، الجزایر و مراکش ادامه دادند...در این سفرها با شخصیت های مهم تماس گرفتند و روزنامه های مهم جهان و فعالان اجتماعی ژنو ،هامبورگ ، پاریس ، بُن و دیگر مناطق را از موضوع دستگیری امام خمینی آگاه کردند.
پس از آن بود که ساواک امضای سید موسی صدر را پای تلگراف علمای نجف برای آزادی امام خمینی(ره) دید و دانست که پرونده سید موسی صدر، پرونده ای عادی و معمولی نیست.
این تلاش ها تا آنجا ادامه یافت که آیتالله خویی، مرجع بزرگ شیعیان جهان، در این خصوص فرمودند: «سفر سید موسی [صدر] نقش اساسی در آزادی سید خمینی داشت.»
هشت سال بعد، امام موسی صدر، در زمستان 1350 بر اساس تقاضای مراجع وقت، دربارۀ برخی زندانیان سیاسی با شاه گفتگو نمودند، که در نتیجه آن، بعضی از مبارزان از جمله حجت الاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی، از زندان آزاد شدند.
در حوزۀ داخلی لبنان نیز، در طول جنگ های داخلی لبنان، که گروگان گیری و ربایش افراد گسترش یافته بود، تلاش های فراوان امام موسی صدر در مقام رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان، برای رایزنی با طرف های درگیر و آزادی اسیران و ربوده شدگان تا به حدی رسید که گروهی از فرهیختگان و برگزیدگان، مجلس اعلای شیعیان را به نام «کمیتۀ ارتباطات» برای آزادی افراد ربوده شده خطاب می کردند...
تا این که 19 شهريور 1356 - یک سال پیش از ربوده شدن امام موسی صدر در لیبی- نظام پهلوی چنان خطری از سوی امام موسی صدر ِ دورمانده از وطن احساس کرد، که شاه شخصاً خواستار عدم تمديد تابعيت ايراني امام موسي صدر شد و اين دستور شامل حال همسر و فرزندان وي نيز شد. متن نامهي اداره امنيت داخلي ساواك به شرح زير است:
«به دنبال صدور اوامر مبارک شاهانه مبني بر اين که "لزومي ندارد موسي صدر تابعيت ايراني داشته باشد" وزارت امور خارجه مراتب را به اين سفارت شاهنشاهي منعکس و سپس بهمنظور صدور دستورالعملي به کليهي سفارتخانههاي شاهنشاهي در خارج در مورد خودداري از تمديد و تجديد گذرنامهي وي مشخصات موسي صدر و خانوادهاش را سئوال نمود که مشخصات مزبور به شرح زير به وزارت امور خارجه اعلام گرديد: 1. موسي صدر فرزند صدرالدين متولد 1307 دارنده شناسنامه شماره 32 قم و گذرنامه شماره 1644341 مورخ 10/3/1336 با توجه به اوامر صادره مستدعي است مقرر فرمايند مراتب به منظور اطلاع به کليه نمايندگيهاي ساواک در خارج ابلاغ گردد. بهزاد اداره کل سوم به کليهي نمايندگيهاي خارج از کشور ابلاغ شود مراقبت نمايند به علت عدم توجه مأمورين کنسولگري گذرنامه تمديد نشود.»1 |
و... بدین ترتیب ملیت ایرانی امام موسی صدر، و خانواده ایشان لغو شد.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
حرف اول: غربت غریبی است...
سرنوشت مردی که تا به امروز، 37 سال از ربودن و اسارتش میگذرد،
مردی که ....
سی و چند سال پیش از این... در صف اول تلاش برای آزادی اسیرانِ دربند بود.
حرف دوم: چه فرقی می کند؟...لبنان ... ایران ... عراق ... یا جای دیگر...
اصلا مهم است مگر؟ امام کجایی باشد؟...اهل چه سرزمین باشد؟.. .به چه زبانی سخن بگوید؟
مهم این است که امام موسی صدر، رمز طایفه شیعه ... که ... نه ...راز جهان اسلام است ...رازی اگر همین امروز هم گشوده شود ...چهره حقیقی اسلام ناب، آنچنان بر تارک زمینِ تاریک می درخشد که دیگر ظلمتی برجای نماند...
و آن شاعر مسیحی 2 راست می گفت که:«اگر روحانیون مسلمان اسلام را همانند امام صدر عرضه می کردند، اثری از مسیحیت و سایر ادیان باقی نمی ماند.»
به راستی باقی نمی ماند...باقی نمی ماندند که بخواهند امروز این گونه تحقیرمان کنند و اهانت کنند و تروریستمان بخوانند...کودکانمان را بکشند…برادرانمان را زنده زنده در آتش بسوزانند و سرزمینمان را بگیرند و آواره مان کنند و...باقی نمی ماندند تا خود را قوم برتر بنامند ... مقدس ترین سرزمین ها را آلوده کنند
حال...رهبری که وصفش این است ... نامی که در صدر است... و مقامی که به حق صدر است...ملیتش این قدر مهم است که بر سرش چانه زنی کنیم و از بار مسئولیت یافتن این دُرّ گرانبها شانه خالی کنیم؟ یا خود را به ندانستن و نشناختن بزنیم؟
-------------------------------------------------------------------------------------------------
مطالب مرتبط:
تلاشهای امام صدر برای آزادی زندانیان و ربودهشدگان
دیدار امام موسی صدر با تیمور بختیار
گزارش کمیته پیگیری سرنوشت امام موسی صدر از ربودن تا به امروز
امام موسی صدر یار گمگشته انقلاب
رد صدر؛ از تهران تا طرابلس
پینوشت ها:
1.ياران امام به روايت اسناد ساواک، ج 17: امام موسي صدر (قسمت سوم)، تهران: مركز بررسي اسناد تاريخي وزارت اطلاعات، چاپ اول، ص 2041.
2. جرج جرداق شاعر مسیحی
عنوان نوشت: لکم لبنانکم ولی لبنانی... اشاره به شعری است بقلم جبران خلیل جبران
----------------------------------------------------------------------
ای پذیرای خیرهای اندک!... ای قبول کنندۀ نجواهای کوتاه!...ای پذیرندۀ دعاهای کوچک...به اشک چشم های لاجوردِ آسمانمان برکت بده! کویر دلمان تشنه است!